Η Μητρότητα και η Ανθεκτικότητα: Μια Δυναμική Σχέση

Η μητρότητα αντιπροσωπεύει έναν από τους πιο περίπλοκους και απαιτητικούς ρόλους που μπορεί να αναλάβει ένας άνθρωπος. Δεν είναι απλώς μια κατάσταση φροντίδας και αγάπης, αλλά περιλαμβάνει συνεχείς διακυμάνσεις στις ανάγκες, εναλλαγές συναισθημάτων και την αναγκαία ισορροπία ανάμεσα σε υποχρεώσεις και προσωπική ταυτότητα. Πολλές γυναίκες περιγράφουν τη μητρότητα ως ένα διηνεκές ταξίδι από τη μία ταυτότητα στην άλλη: μητέρα, σύντροφος, εργαζόμενη, φίλη, κόρη. Ένα συχνό ερώτημα που προκύπτει είναι: πώς μπορούν να αντέξουν σε αυτή τη διαρκή αλλαγή;

Η Παρεξήγηση της “Αντοχής”

Στη σύγχρονη γλώσσα, συχνά συγχέουμε την έννοια της αντοχής με τη συναισθηματική απάθεια ή με την ανάγκη να δείχνουμε ότι όλα είναι υπό έλεγχο. Ωστόσο, στην ψυχολογία, η ψυχική ανθεκτικότητα αναφέρεται σε μια πολύ διαφορετική ικανότητα: τη δυνατότητα να βιώνουμε δυσκολίες και πίεση, χωρίς να χάνουμε την ικανότητα επαναφοράς, προσαρμογής και εξέλιξης. Ένα χρήσιμο παράδειγμα για να κατανοήσουμε την ανθεκτικότητα είναι η μπάλα του μπάσκετ: όταν πιέζεται, χάνει προσωρινά το σχήμα της, αλλά μόλις σταματήσει η πίεση, επανέρχεται στο αρχικό της σχήμα, και πολλές φορές αναπηδά ψηλότερα απ’ ότι πριν.

Η ανθεκτικότητα δεν σημαίνει απουσία άγχους ή λύπης, αλλά την ικανότητα να τα διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά.

Μετατραυματική Ανάπτυξη

Μέσα από δυσκολίες που αρχικά φαίνονται αξεπέραστες, μπορεί να αναδυθεί προσωπική εξέλιξη. Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως μετατραυματική ανάπτυξη, όπου ένα άτομο γίνεται πιο συνειδητό, πιο παρόν, και πιο ευγνώμον. Πολλές μητέρες αναφέρουν ότι η εμπειρία υγειονομικών δυσκολιών με το παιδί τους τις ώθησε σε μια αλλαγή τρόπου ζωής. Αυτές οι δύσκολες αλλά αξέχαστες εμπειρίες μπορεί να λειτουργήσουν καταλυτικά στην προσωπική τους ανάπτυξη.

Η Σημασία της “Ατελούς” Μητέρας

Η επιδίωξη της τελειότητας είναι ένας εσφαλμένος και μη ρεαλιστικός στόχος. Αντίθετα, η αυθεντικότητα είναι αυτή που χτίζει τις πραγματικές και ουσιαστικές σχέσεις. Όταν μια μητέρα παραδέχεται τα λάθη της, ζητά συγγνώμη και αναστοχάζεται, προσφέρει στο παιδί της ένα πολύτιμο δώρο: το δικαίωμα να είναι και εκείνο άνθρωπος, ατελής αλλά και επαρκής. Η ψυχική ανθεκτικότητα της μητέρας μεταδίδεται στο παιδί μέσω της ύπαρξής της και όχι μόνο μέσω λόγων.

Στρατηγικές Αυτοφροντίδας

Τι μπορείς να κάνεις για τον εαυτό σου: Αρχικά, ιεράρχησε τις υποχρεώσεις σου ώστε να μην σπαταλάς ενέργεια σε ασήμαντα ζητήματα. Επίσης, εστίασε στα θετικά της καθημερινότητας αναγνωρίζοντας τις μικρές νίκες. Φρόντισε τις σχέσεις σου, καθώς κανείς δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνος του. Αναζητήστε υποστήριξη από φίλους και οικείους. Δώσε χώρο στον εαυτό σου, βρίσκοντας μικρές απολαύσεις που θα ενσωματώσεις στην καθημερινότητά σου. Τέλος, βάλε ρεαλιστικούς στόχους, καθώς οι μικρές νίκες συμβάλλουν στην ψυχολογική σου ευεξία.

Τι μπορείς να κάνεις για το παιδί σου: Μίλησε για τα συναισθήματά σου, επιτρέποντας στο παιδί σου να αναγνωρίζει και να εκφράζει τα δικά του συναισθήματα. Άκου το προσεκτικά, χωρίς να παρεμβαίνεις αμέσως, επιτρέποντάς του να αναπτύξει αυτενέργεια. Ενίσχυσε την αποδοχή και την αυτοεκτίμηση, δείχνοντάς του ότι είναι πολύτιμο, ακόμη και όταν αντιμετωπίζει δυσκολίες. Τέλος, καλλιέργησε την ευγνωμοσύνη στο σπίτι, αναζητώντας καθημερινά τρία πράγματα για τα οποία είστε όλοι ευγνώμονες.

Συμπερασματικά: Όπως αναφέρω στο πρώτο μου βιβλίο, «Η ζωή μοιάζει με τιραμισού – γλυκιά και πικρή μαζί, με στρώσεις συναισθημάτων και εμπειριών. Αυτή η απλή, φαινομενικά ασήμαντη στιγμή στην καθημερινότητα, μπορεί στην πραγματικότητα να κάνει τη μεγαλύτερη διαφορά». Κάντε λοιπόν τη διαφορά, όχι με κάτι τεράστιο, αλλά με κάτι απλό και καθημερινό που ίσως δεν έχετε κάνει μέχρι τώρα. Κάτι μικρό, κάτι δικό σας.

* Η Καμπάνταη Μαρία είναι Κλινική Ψυχολόγος και Συγγραφέας των βιβλίων ψυχολογίας-θεραπευτικής λογοτεχνίας: “Ανελκυστήρας” (ψηφίστηκε το 2022 στα δέκα καλύτερα βιβλία της κατηγορίας του στο διαγωνισμό κοινού Public) και Μαμά… 20 αληθινές ιστορίες, εκδόσεις Αρμός.