Πολεοδομικές Υπηρεσίες: Αναγκαίες Μεταρρυθμίσεις και Προβλήματα
Με βάση τα αποτελέσματα της πρόσφατης αξιολόγησης των δημόσιων υπηρεσιών, αποκαλύπτεται ότι καμία από τις Πολεοδομίες (ΥΔΟΜ) στη χώρα δεν κατάφερε να επιτύχει ικανοποιητική βαθμολογία. Οι 150 Υπηρεσίες Δόμησης που εξετάστηκαν, παρουσίασαν σε πολλές περιπτώσεις μέτρια ή και κατώτερα αποτελέσματα, με σημαντικές ενδείξεις κακοδιαχείρισης και συνεργασίας με τοπικά κυκλώματα να είναι πολύ συχνές.
Οι ανησυχητικές αυτές διαπιστώσεις επιταχύνουν τις διαδικασίες της κυβέρνησης για την κεντρικοποίηση των Υπηρεσιών Δόμησης. Δύο ιδέες εξετάζονται: η αρμοδιότητα των ΥΔΟΜ να μεταφερθεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή να ενταχθεί σε περιφερειακό επίπεδο. Είναι βέβαιο ότι αυτός ο ανασχεδιασμός θα περιλαμβάνει συγχωνεύσεις ανάμεσα σε εκτελέσεις των ΥΔΟΜ, καθώς διαπιστώνεται ότι η λειτουργία διαφόρων υπηρεσιών είναι ανενεργή ή υποστελεχωμένη.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι πολλοί δήμαρχοι αποσπούν προσωπικό, κυρίως μηχανικούς, από τις Πολεοδομίες για να καλύψουν τις ανάγκες των τεχνικών υπηρεσιών των δήμων τους. Αυτή η πρακτική όπως είναι φυσικό, συμβάλλει στην επιδείνωση της υποστελέχωσης των ΥΔΟΜ. Η απουσία προσωπικού καθιστά δύσκολη την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών και την επεξεργασία των αιτήσεων.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, διεξάγονται συζητήσεις μεταξύ των υπουργείων Περιβάλλοντος και Εσωτερικών για τον συντονισμό δράσεων που αφορούν την αναδιάρθρωση των ΥΔΟΜ. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη επισημάνει την ανάγκη δραστικών παρεμβάσεων στη διαδικασία έκδοσης αδειών, ανησυχώντας ιδιαίτερα για τις χαμηλές βαθμολογίες που έλαβαν οι υπηρεσίες.
Οι Απαραίτητες Μεταρρυθμίσεις και η Καταπολέμηση της Διαφθοράς
Η Πολεοδομία της Ρόδου έχει εξελιχθεί σε σύμβολο διαφθοράς, υπογραμμίζοντας την έκταση της αδιαφάνειας που επικρατεί σε πολλές ΥΔΟΜ. Οι πρόσφατες περιπτώσεις διαφθοράς με τη συμμετοχή υπαλλήλων αποδεικνύουν την ανάγκη για αναθεώρηση του κανονιστικού πλαισίου. Μετά την εξάρθρωση εγκληματικών κυκλωμάτων, αρκετοί υπάλληλοι καρατομήθηκαν αλλά δεν αντικαταστάθηκαν, με αποτέλεσμα οι Πολεοδομίες να καθυστερούν στη διεκπεραίωση έργων.
Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης είναι αποκαλυπτικά: μόνο 38 ΥΔΟΜ έλαβαν βαθμό άνω του 4 στην κλίμακα που χρησιμοποιήθηκε για τη μέτρηση της απόδοσης. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι καλύτερες ΥΔΟΜ προέρχονται από μικρότερους δήμους, ενώ οι μεγαλύτερες περιοχές όπως η Αττική και η Θεσσαλονίκη υποφέρουν από εκτενείς καθυστερήσεις και κακή λειτουργία των υπηρεσιών τους.
Ψηφιοποίηση και Ενοποίηση των Υποστηριζόμενων Διαδικασιών
Εν μέσω των προκλήσεων αυτών, η κυβέρνηση προγραμματίζει διαρθρωτικές παρεμβάσεις και ψηφιοποίηση των πολεοδομικών διαδικασιών. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της ενιαίας διαδικασίας έως το 2025, με στόχο να καταστεί πιο αποδοτική και διαφανής η λειτουργία των ΥΔΟΜ. Αυτή η ενοποίηση αποσκοπεί στην κάλυψη των θεμάτων πολυνομίας και σύγχυσης που συναντούν οι πολίτες όταν προσπαθούν να αποκτήσουν άδειες.
Περιττό να αναφερθεί, ότι η ψηφιοποίηση των πολεοδομικών αρχείων, με χρηματοδότηση που υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια ευρώ, αναμένεται να πλεονεκτήσει σε σχεδόν 3,5 εκατομμύρια οικοδομικές άδειες και 44 εκατομμύρια σχέδια, έτσι ώστε να αποφευχθεί η μέθοδος της σπατάλης χρόνου και πόρων που κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημόσια διοίκηση.
Η αναγκαία αναδιάρθρωση της λειτουργίας των ΥΔΟΜ κρινεται πλέον πιο επιτακτική από ποτέ, καθώς η ανταγωνιστικότητα και η αξιοπιστία του δημόσιου τομέα εξαρτάται από την αποτελεσματική και διαφανή διαχείριση των πόρων. Ελπίζεται ότι οι μεταρρυθμίσεις θα συμβάλλουν στην καλλιέργεια ενός πιο υγιούς και λειτουργικού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη του τομέα.