Μαθαίνοντας να λέμε “Αντίο”

Η Φύση του Αποχωρισμού

Ο αποχωρισμός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης εμπειρίας. Στη διάρκεια της ζωής μας, χάνουμε ανθρώπους, σχέσεις και ρόλους, πολλές φορές υπό τις πιο απροσδόκητες συνθήκες. Συχνά, μάλιστα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την ανάγκη να συνεχίσουμε χωρίς να έχουμε προλάβει να επεξεργαστούμε αυτή τη σημαντική αλλαγή. Αν και οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε ότι ο πρώτος μας αποχωρισμός σχετίζεται με ερωτικές ή φιλικές σχέσεις, η αλήθεια είναι ότι η πρώτη μας εμπειρία αποχωρισμού είναι καθαρά υπαρξιακή: είναι η στιγμή που απομακρυνόμαστε από την ενότητα με τη μητέρα μας. Αυτή η κρίσιμη στιγμή σηματοδοτεί την αρχή του ψυχικού μας ταξιδιού, όπου οι ψυχαναλυτικές θεωρίες αναφέρονται σε ένα «πρωταρχικό τραύμα» – ένα ρήγμα που επαναλαμβάνεται διαρκώς, εκδηλωνόμενο σε μικρούς και μεγάλους αποχωρισμούς κατά τη διάρκεια της ζωής μας.

Από την απομάκρυνση από τον εφηβικό μας εαυτό μέχρι την απώλεια του πρώτου έρωτα, το τέλος μιας φιλίας ή η αποχώρηση των παιδιών από το σπίτι, και ακόμη και ο θάνατος, όλοι αυτοί οι σταθμοί αποτελούν κομβικά σημεία σε αυτή τη διαδρομή της υπαρξιακής αναζήτησης. Κάθε φορά, καλούμαστε να επιβιώσουμε ενός μικρού θανάτου και να ανασυνθέσουμε τον ψυχισμό μας από τα σπαράγματα της εμπειρίας μας.

Η Κοινωνία και οι Προσκολλήσεις

Δυστυχώς, η κοινωνία μας δεν δίνει τη δέουσα σημασία στη διαδικασία του αποχωρισμού. Αντιθέτως, τείνει να μας ενθαρρύνει να κολλούμε σε ρόλους, σχέσεις και βεβαιότητες που μας κρατούν καθηλωμένους. Ωστόσο, η αληθινή ψυχική ωριμότητα δεν μετριέται από τη διάρκεια της προσκόλλησής μας, αλλά από την ικανότητά μας να αποδεχόμαστε το τέλος ενός κεφαλαίου στη ζωή μας. Ως εκ τούτου, χρειάζεται να κατανοήσουμε ότι η προσαρμογή στην αλλαγή είναι ουσιαστική για την ανάπτυξή μας.

Η Σημασία της Επανεξέλιξης

Για να βρει χώρο να ανθίσει ο ψυχισμός μας, χρειαζόμαστε τον αποχωρισμό, όσο επώδυνος κι αν είναι. Αυτή η διαδικασία μας αναγκάζει να συναντήσουμε ξανά τον εαυτό μας, να επανεφεύρουμε την ταυτότητά μας και να ανακαλύψουμε νέους τρόπους ύπαρξης, όχι παρά τον πόνο, αλλά μέσω αυτού.

Με τον καιρό, συνειδητοποιούμε ότι το να ζούμε σημαίνει επίσης να χάνουμε. Κάθε τέλος μπορεί να φέρει μαζί του μια νέα αρχή, ανακαλύπτοντας, έτσι, έναν καινούριο τρόπο να υπάρχουμε.

* Η Καμπάνταη Μαρία είναι Κλινική Ψυχολόγος και Συγγραφέας των βιβλίων ψυχολογίας-θεραπευτικής λογοτεχνίας: “Ανελκυστήρας” (ψηφίστηκε το 2022 στα δέκα καλύτερα βιβλία της κατηγορίας του στο διαγωνισμό κοινού Public) και “Μαμά… 20 αληθινές ιστορίες”, εκδόσεις Αρμός.