Προβλήματα Δόμησης στις Κυκλάδες: Περιβαλλοντικές Επιπλοκές και Νομικές Εκκρεμότητες
Η κατάσταση που διαμορφώνεται στις Κυκλάδες λόγω της αυθαίρετης και νόμιμης δόμησης εγείρει ανησυχίες για την περιβαλλοντική ισορροπία και τη βιωσιμότητα της περιοχής. Αν και η έκδοση οικοδομικών αδειών παρέχει συγκεκριμένα δικαιώματα στους εργολάβους και τις εταιρείες, δεν συνεπάγεται πάντα την ορθότητα της αδειοδότησης. Ένα πρόσφατο παράδειγμα περιλαμβάνει την Πάρο, όπου εγκρίθηκαν άδειες για την ανέγερση σπιτιών μέσα σε πλημμυρική ζώνη, γεγονός που προκαλεί σοβαρές ανησυχίες για την περιβαλλοντική καταστροφή.
Συγκεκριμένα, στην Πάρο δόθηκε οικοδομική άδεια για την κατασκευή δύο κατοικιών κοντά σε ένα προστατευόμενο υγρότοπο. Οι σχετικές διαδικασίες ανέδειξαν την **ακαταλληλότητα** της θέσης, καθώς η περιοχή στην οποία σχεδιάζεται η δόμηση είναι διαρκώς γεμάτη νερά. Αυτή η κατάσταση επιδεινώθηκε από τον εργολάβο, ο οποίος για την ανέγερση των κτιρίων απορρίπτει παράνομα τα αντληθέντα νερά σε γειτονικές εκτάσεις.
Εισαγωγή σε Νομικές Διαδικασίες
Μόλις προχθές, ο Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Ποττάκης, ανέλαβε δράση επικοινωνώντας με τον υφυπουργό Περιβάλλοντος, Νίκο Ταγαρά, σχετικά με μια επείγουσα υπόθεση στην Πάρο. Δηλαδή, από τον Ιανουάριο του 2023 είχε εκδοθεί οικοδομική άδεια για δύο κατοικίες στην παραθαλάσσια περιοχή του Μώλου, που σύντομα διαπιστώθηκε ότι άνοδος του στάθμης των υδάτων προκάλεσε σοβαρά προβλήματα.
Σύμφωνα με τα πορίσματα αυτοψίας που διεξήχθησαν από το δασονομείο, το εργοτάξιο δεν πληρούσε τους απαιτούμενους κανόνες ασφαλείας και προστασίας του περιβάλλοντος. Η υπηρεσία δεν μόνο εντόπισε παραβάσεις αλλά και αποφάσισε να επιβάλει πρόστιμο στον κατασκευαστή, ακυρώνοντας τις επιπτώσεις αυτής της αδειοδότησης για τουλάχιστον έξι στρέμματα γης.
Πολυδιάστατη Παρέμβαση και Ενορχηστρωμένες Ενέργειες
Η υπόθεση χρησιμεύει ως επαναλαμβανόμενος προβληματισμός για την ενότητα της διοίκησης και την ανάγκη προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Ο Δήμος Πάρου και άλλες κρατικές υπηρεσίες ζήτησαν ανακλήσεις της άδειας, ενώ ο Σύλλογος Μώλου Μαρμάρων Πάρου εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί. Παρά τις πιέσεις, η Πολεοδομία Νάξου δεν προχώρησε στην αναστολή της άδειας, υποστηρίζοντας ότι δεν αναφέρεται καμία ευαισθησία στην περιοχή σύμφωνα με το γενικό πολεοδομικό σχέδιο.
Η παρέμβαση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος (ΟΦΥΠΕΚΑ) έφερε περισσότερες Παρατηρήσεις σχετικά με την ανάγκη λήψης μέτρων, ενώ η Διεύθυνση Υδάτων της περιφέρειας επιβεβαίωσε ότι η περιοχή χρειάζεται αυστηρούς ελέγχους και μέτρα προστασίας. Οι αεροφωτογραφίες που παρουσίασαν οι επιθεωρητές κατέδειξαν σαφώς την πλημμυρική καταλληλότητα της περιοχής, ενισχύοντας τα επιχειρήματα για την ακύρωση της άδειας.
Έτσι, υπό την πίεση των εξελίξεων, η Πολεοδομία Νάξου τελικά ανακάλυψε τη σοβαρότητα της κατάστασης και απόσυρε την οικοδομική άδεια, επιβάλλοντας επίσης πρόστιμο για τις παραβάσεις. Επιπλέον, η απόφαση της Πολεοδομίας το 2024 να κηρύξει την οικοδομή αυθαίρετη απέδειξε ότι οι κρατικές υπηρεσίες μπορούν να δράσουν όταν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις παραβίασης περιβαλλοντικών κανονισμών.
Διαχείριση και Εφαρμογή Πολιτικών
Αν και οι απόψεις περί προστασίας του περιβάλλοντος είναι διαρκώς εξελισσόμενες, το ζήτημα της κατασκευαστικής δραστηριότητας χωρίς τον απαιτούμενο έλεγχο και τις περιβαλλοντικές εκτιμήσεις ακτινογραφεί την ανάγκη για πιο αυστηρές πολιτικές και διαδικασίες. Ο Συνήγορος του Πολίτη κάλεσε την κυβέρνηση να προχωρήσει σε προσπάθειες για την οριοθέτηση και προστασία των ρεμάτων, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων και η διατήρηση του φυσικού πλούτου της περιοχής, καταδεικνύοντας την αναγκαιότητα της πολιτικής παρέμβασης και των ευθυνών όλων των εμπλεκομένων.
Η υπόθεση σηκώθηκε καταστάσεις που δικαιολογούν παρακολούθηση και αναθεώρηση της πολιτικής σχετικά με τη δόμηση στις ευαίσθητες περιοχές, ελέγχοντας τις επιπτώσεις στην κοινωνία και στο φυσικό περιβάλλον, όπως και την ευθύνη των δημόσιων φορέων στην εξασφάλιση της προστασίας των πολιτών και του περιβάλλοντος γύρω τους.