Εξέλιξη στη Συμφωνία Απόκτησης Φρεγατών Bergamini
Με ιδιαίτερα ευχάριστο τρόπο προχωρούν οι διαπραγματεύσεις για την απόκτηση από το Πολεμικό Ναυτικό των πρώτων δύο μεταχειρισμένων φρεγατών Bergamini. Η ιταλική πλευρά έχει δώσει το πράσινο φως όχι μόνο για την πώληση των δύο φρεγατών αλλά και για την option απόκτησης ακόμη δύο, προκειμένου να ενισχυθεί η διαρκής ελληνοϊταλική συνεργασία στον ναυτικό τομέα.
Αυτή η θετική εξέλιξη επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Δένδια, με τον Ιταλό ομόλογό του, Γκουίντο Γκροζέτο. Το ζήτημα είχε επίσης συζητηθεί κατά την επίσημη επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Ρώμη, όπου συναντήθηκε με την Τζόρτζια Μελόνι. Οι Ιταλοί παρουσίασαν θετική διάθεση για την παραχώρηση δύο πλοίων της κλάσης FREMM, συγκεκριμένα των F-590 «Carlo Bergamini» και F-591 «Virginio Fasan». Η ελληνική πλευρά ζήτησε μάλιστα γραπτή δέσμευση που θα περιλαμβάνει και την option για άλλες δύο φρεγάτες, καθώς το ιταλικό Πολεμικό Ναυτικό προγραμματίζει την ένταξη νέων FREMM EVO.
Επιχειρησιακή Ετοιμότητα και Χρονοδιάγραμμα
Οι φρεγάτες Bergamini αναμένεται να ενταχθούν στο Πολεμικό Ναυτικό μέχρι το τέλος του 2028, την ώρα που οι Ιταλοί αναμένουν την παράδοση των πρώτων νέων EVO φρεγατών. Το Ιταλικό Ναυτικό διαθέτει σήμερα οκτώ φρεγάτες της κλάσης, από τις οποίες οι τέσσερις είναι γενικής χρήσης (GP) και οι άλλες τέσσερις εξειδικευμένες για ανθυποβρυχιακό πόλεμο (ASW). Στους στόχους τους είναι και η ένταξη της F-598 «Spartaco Schergat», μίας υβριδικής φρεγάτας που θα προσφέρει προηγμένες δυνατότητες και στους δύο τομείς.
Οι δύο φρεγάτες που προορίζονται για την Ελλάδα, δηλαδή οι «Carlo Bergamini» και «Virginio Fasan», είναι πλήρως επιχειρησιακές, με ηλικία κάτω των 15 ετών. Έχουν δυνατότητα αναβάθμισης και μπορούν να παραμείνουν σε υπηρεσία για τουλάχιστον άλλες δύο δεκαετίες. Πρόκειται για πλοία εκτοπίσματος 6.500-6.700 τόνων, μήκους 145 μέτρων και αυτονομίας 6.000 ναυτικών μιλίων. Αυτές οι φρεγάτες είναι ικανές να πραγματοποιούν αποστολές σε ανοικτές θάλασσες και να παραμένουν σε λειτουργία για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Ικανότητες και Εξοπλισμός
Η φρεγάτα GP «Carlo Bergamini» είναι εξοπλισμένη με πυροβόλο OTO Melara 127 χλστ., VLS SYLVER A50 με 16 κελιά για πυραύλους ASTER 30, καθώς και με προηγμένο ραντάρ KRONOS Grand Naval που έχει εμβέλεια άνω των 300 χλμ. και δυνατότητα ταυτόχρονης καθοδήγησης έως 16 πυραύλων. Επίσης διαθέτει σόναρ γάστρας και δυνατότητα προσθήκης συρόμενου σόναρ σε επόμενη φάση. Από την άλλη, η ASW έκδοση «Virginio Fasan» εστιάζει στις ανθυποβρυχιακές δυνατότητες της με το σύστημα CAPTAS-4, ένα από τα καλύτερα συρόμενα σόναρ στην ευρωπαϊκή ναυτική κοινότητα, ενώ περιλαμβάνει και δύο πυροβόλα OTO 76/62 χλστ. STRALES.
Και οι δύο φρεγάτες διαθέτουν το εξελιγμένο Σύστημα Διαχείρισης Μάχης ATHENA, το οποίο ενσωματώνει 21 πολυλειτουργικούς σταθμούς εργασίας. Αυτό επιτρέπει πλήρη δικτυοκεντρική επιχειρησιακή λειτουργία και συνεργασία με άλλα μέσα του Στόλου και της Πολεμικής Αεροπορίας, προάγοντας τη συντονισμένη δράση των δυνάμεων.
Δημιουργία Αυτοδύναμου Αξιοποιήσιμου Στόλου
Αν η συμφωνία προχωρήσει σύμφωνα με τον προγραμματισμό, η Ελλάδα θα εξασφαλίσει συνολικά τέσσερις φρεγάτες Bergamini, οι οποίες θα ενισχύσουν τις τέσσερις φρεγάτες Belharra και τις τέσσερις αναβαθμισμένες ΜΕΚΟ. Αυτό θα δημιουργήσει μια ισχυρή ναυτική δύναμη δώδεκα μονάδων επιφανείας, καλύπτοντας τις επιχειρησιακές ανάγκες από το Βόρειο Αιγαίο έως την Ανατολική Μεσόγειο και τον Ατλαντικό.
Η σχεδίαση της σύμβασης για την 4η Belharra «Θεμιστοκλής» αναμένεται να υπογραφεί το καλοκαίρι, αφού περάσει από τις απαραίτητες διαδικασίες. Η ηγεσία του ΥΠΕΘΑ τρέχει ταυτόχρονα και την υπόθεση Bergamini, ώστε να κατοχυρωθεί και νομικά η πρώτη φάση του προγράμματος με τους Ιταλούς. Στην ελληνική στρατηγική εντάσσεται η απόφαση να κλειδώσει το κόστος και να εξασφαλιστεί προτεραιότητα για κάθε επόμενη αποδέσμευση φρεγάτας κλάσης Bergamini, ενισχύοντας έτσι την ελληνοϊταλική συνεργασία σε επίπεδο γεωπολιτικό και στρατιωτικό.
Οικονομική Αξιολόγηση και Προοπτικές
Το κόστος για τις δύο πρώτες φρεγάτες ανέρχεται σε περίπου 480 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς τον οπλισμό, αλλά περιλαμβάνει την αποδέσμευση πλοίων σε πλήρως λειτουργική κατάσταση. Ένα κρίσιμο ζήτημα παραμένει η διαμόρφωση, η οποία αναμένεται να περιλαμβάνει ελληνικά πρότυπα στον αντιαεροπορικό και επιθετικό οπλισμό, καθώς και την εξερεύνηση πρόσθετων λύσεων για προστασία, όπως CIWS (Phalanx ή RAM).
Εφόσον η διαδικασία εξελιχθεί σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΥΠΕΘΑ και της ΓΔΑΕΕ, το Πολεμικό Ναυτικό θα διαθέτει μέχρι το τέλος της δεκαετίας έναν ποιοτικά ανώτερο στόλο. Αυτή η εξέλιξη θα δώσει τη δυνατότητα σταδιακής απόσυρσης των παλαιότερων φρεγατών S και θα προετοιμάσει το έδαφος για τη συμμετοχή σε επόμενα ναυτικά προγράμματα με στόχο τη διαρκή αναβάθμιση της ελληνικής ναυτικής δύναμης.